جملات قصار بودا؛ متن و سخنان ارزشمند از حکیم و معلم هندی بودا
جملات قصار بودا را در تک متن قرار داده‌ایم. «سیدارتا گوتاما»، معروف به بودا، حکیم و معلمی بود که در سده چهارم پیش از میلاد در بخش خاوری هند باستان می‌زیست. او بنیانگذار فلسفه بودیسم، از کهن‌ترین فلسفه‌های جامعی بود که حدود ۲,۰۰۰ سال پیش در هند پدید آمد و تاثیر عمیقی بر سرزمین خاستگاه خود گذاشت. این آیین در قرن سیزدهم میلادی از مرزهای هند گذشت و تمام شرق آسیا را فراگرفت و بعدها به اروپا و آمریکا نیز رفت. مشی بودا امروزه نیز اهمیت زیادی دارد و تاثیر آن بر فلسفه، هنر، ادبیات، اقتصاد و سیاست ملموس است.
تاثیر بودا بر فلسفه
بودا، که به عنوان سیدارتا گوتاما نیز شناخته می‌شود، تأثیر عمیقی بر فلسفه، به ویژه در شرق آسیا، اما همچنین در سطح جهانی، داشته است. در اینجا به برخی از تأثیرات کلیدی او اشاره می‌کنیم:
پیدایش بودیسم:
بودا بنیانگذار بودیسم است، که یک سنت فلسفی و دینی است که بر مفاهیمی مانند نیروانا، کارما، باززایی (سامسارا)، و چهار حقیقت شریف تأکید دارد. این آموزه‌ها به تفکر درباره ماهیت وجود، رنج، و نحوه رهایی از آن دعوت می‌کنند.
فلسفه اخلاق:
بودا آموزه‌های اخلاقی مانند هشت‌گانه مسیر را تبلیغ کرد که شامل اصولی مانند تفکر درست، سخن درست، و عمل درست است. این اصول به فلسفه اخلاقی کمک کرده‌اند که بر خودبهبودی و بهبود جامعه تأکید دارند.
مفهوم بی‌خودی (Anatta)
: یکی از مفاهیم کلیدی بودیسم، بی‌خودی یا عدم وجود یک خود پایدار و مستقل است. این ایده به چالش کشیدن مفهوم خود در فلسفه و روانشناسی کمک کرده و تأثیرات گسترده‌ای بر تفکر فلسفی در مورد هویت و وجود داشته است.
مدیتیشن و تفکر:
آموزه‌های بودا در مورد مدیتیشن به عنوان یک ابزار برای رسیدن به بصیرت و آرامش درونی، به توسعه تکنیک‌ها و روش‌های مختلف مدیتیشن کمک کرده است که امروزه نیز در فلسفه‌های غربی و روانشناسی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
تأثیر بر فلسفه‌های دیگر:
آموزه‌های بودا بر فلسفه‌های دیگر شرقی مانند تائوئیسم و هندوئیسم تأثیر گذاشته است. حتی در فلسفه‌های غربی، بودیسم به عنوان یک منبع الهام برای فیلسوفانی مانند شوپنهاور و نیچه بوده است، و در دوران معاصر، فلسفه‌های بودیستی با فلسفه‌های غربی در موضوعاتی مانند اخلاق و معنای زندگی تعامل دارند.
جهان‌بینی:
بودیسم با تأکید بر بی‌ثباتی (انیکا) و رنج (دوکا)، یک جهان‌بینی خاص را ارائه می‌دهد که به فهم بهتر ماهیت زندگی و جهان کمک می‌کند.
این تأثیرات نشان می‌دهند که چگونه بودا نه تنها بر دین و معنویت، بلکه بر فلسفه و تفکر انتقادی در مورد زندگی، اخلاق، و ماهیت وجود تأثیر گذاشته است.
مطلب مشابه: سخن بزرگان؛ جملات ناب عمیق و با معنی از افراد معروف
جملات فلسفی بودا
اگر کاری ارزش انجام دادن دارد، آن را با تمام قلبت انجام بده!
آرامش ذهن، خرد به ارمغان می آورد و عدم آرامش ذهن، جهل بر جای می گذارد
کسی که خشمگین است را با عشق آرام کن؛
کسی که روح بیماری دارد را با مهربانی؛
کسی که بیچاره است را با سخاوت،
و کسی که دروغگو است را با حقیقت!
تا زمانی که افکارت محافظت شده باشند،
هیچ کس نمی تواند به تو آسیبی برساند
هیچ چیز بدون تغییر باقی نخواهد ماند
ما هر روز صبح متولد می‌شویم
کاری که امروز انجام می دهیم از همه چیز مهم تر است
یک لحظه می تواند یک روز را تغییر دهد؛
یک روز می تواند یک زندگی را تغییر دهد،
و یک زندگی می تواند جهانی را تغییر دهد!
ایمان و دعا هر دو نامرئی هستند
اما می توانند ناممکن ها را ممکن سازند
به راستی، چیزی هولناک‌تر از عادتِ شک، وجود ندارد. ایمان، مردم را کنار هم قرار می‌دهد و شک میان ایشان جدایی می‌افکند. سَمّی است که دوستی‌ها را متلاشی می‌کند و روابط دلنشین را می‌شکند. تیغی است دردناک که می‌آزارد؛ شمشیری است مرگ‌آور. باید از گرامی داشتن ذهنِ شکاک برحذر بود.
«آنکس که میل به مال‌اندوزی دارد، باید از زنبور عسل سرمشق گیرد. او بدون این‌که گل را پرپر کند به جمع‌آوری عسل می‌پردازد. تو نیز ثروت خویش را بدون نابودی منبع آن، کسب کن! آنگاه اندوخته تو بیش از پیش افزایش خواهد یافت.»
«اما اگر همراهی باهوش – شخصی معقول و خردمند که راهش با تو یکی است – نیافتی، آنگاه به تنهایی پا در راه گذار؛ چونان پادشاهی که سلطنتی مغلوب را فرومی‌نهد، یا چون فیلی بزرگ در اعماق جنگل.»
«آزاد باش و زندگی آسان‌تر خواهد بود. قاشقی از نمک که در لیوانی از آب حل شود، آن را غیرقابل نوشیدن می‌کند. قاشقی از نمک که در آب دریاچه‌ای حل شود، طعم‌اش اصلاً قابل احساس نیست.»
《آن چه هستیم نتیجه چیزی است که به آن می اندیشیده‌ایم . در واقع تفکر ماست که تکوین و نمود پیدا کرده است 》
《 آگاه باش همه چیز همانند این است : یک وهم . تصویر قلعه ای که در توده های ابر به وجود آمده است . هیچ چیز آن چنان که می نماید نیست 》
«از شهوت ترس و اندوه زاید، کسی که از شهوت رهایی یابد نه ترس را می‌شناسد و نه اندوه را. مادامی‌که کار بد ثمر خودرابه بار نیاورده است نادان فکر می‌کند کار بدی که کرده چون عسل شیرین است ولی همین‌که عمل بد او پخته شد و رسید، وی دچار عذاب می‌گردد. عمل بد مانند شیر تازه دوشیده شده فوراً ترشیده نمی‌شود.»
مطلب مشابه: سخنان کوروش بزرگ (جملات عمیق و آموزنده از شاه شاهان کوروش هخامنشی)
«اگر انسان چیزها را به همان شکلی که هست ببیند از تعقیب سایه‌ها صرف نظرکرده و به سوی حقیقت بزرگ نیکی، راه خود را باز خواهد کرد.»
سه چیز نمی تواند به مدت طولانی پنهان شود:
خورشید، ماه و حقیقت
خوشبختی هرگز به سراغ کسانی که
برای داشته هایشان شکر گذار نیستند نخواهد آمد
همه از خشونت دوری می جویند
همه از مرگ هراس دارند
اگر خود را جای دیگری بگذاریم،
خواهیم فهمید که نه باید کسی را کشت،
و نه باعث شویم کسی کشته شود
شدیدا خود را برای رسیدن به صلح و آرامش، آموزش دهید
اگر می دانستید که من از قدرت بخشش چه چیزهایی می دانم،
حتی یک وعده غذایی تان را بدون سهیم شدن با دیگری صرف نمی کردید!
نفرت با نفرت متوقف نمی شود
بلکه فقط با عشق پایان می‌یابد
و این یک اصل ابدی است
عکس نوشته جملات بودا
کسی که بر خودش غلبه می کند، بزرگ تر از کسی است که
هزاران بار بر هزاران نفر در میدان جنگ غلبه کرده است
بر خودت پیروز شو، نه بر دیگران!
خودت، تنها کسی هستی که بر خودت تسلط داری
چه کسی می تواند بر تو تسلط داشته باشد؟
اگر بتوانی خودت را به خوبی کنترل کنی،
کمیاب ترین استاد را برای خود یافته ای!
هر آنچه از آن تو نیست را رها کن؛
با رها کردن آن به خوشبختی و منفعتی همیشگی دست خواهی یافت
وظیفه تو این است که کاری که باید انجام دهی را پیدا کنی،
و سپس تمام قلبت را برای انجام آن بگذاری
نه با گذشته بجنگ، و نه در رویای آینده باش!
در عوض ذهنت را بر لحظه حال متمرکز کن!
بزرگترین راز موجودیت، نداشتن ترس است
هرگز از آن چه بر تو اتفاق می افتد، نترس
هرگز به کسی وابسته نباش
درست همان لحظه که کمک دیگران را رد می کنی، آزاده شده ای
صبر یک کلید است
همان طور که قطره قطره یک کوزه پر خواهد شد
شما برای خشم خود مجازات نمی شوید
شما توسط خشم خود مجازات می شوید
«هستي ما به ناپايداري ابرهاي پاييز تماشاي تولد و مرگ موجودات همچون نظاره شعله‌‌هاي آتش يك عمر مانند جرقه رعدي در آسمان چون سيلابي پر شتاب و روان از سراشيبي كوهيست.»
«هرگاه کسی که نيکی می کند ، با نتيجه آن خود را مشغول نسازد، آنوقت حس غضب و خود خواهی در قلب او خاموش می شود .»
«آزادي در بي آرزوئي است .»
«چشمان گریان دیگران را به نگاه‌های مسرت‌آمیز تبدیل کردن لذت‌بخش‌ترین خوشبختی‌هاست.»
مطلب مشابه: سخنان عاشقانه ناب؛ 100 نقل قول قشنگ و دلنشین در مورد عشق از بزرگان
