احادیث زیبا از پیامبر (ص) + جملات گوهر بار پیامبر بزرگ اسلام (ص)

سایت «تک‌متن» در این مطلب، مجموعه‌ای از احادیث گوهر‌بار پیامبر بزرگ اسلام حضرت محمد مصطفی (صلی‌الله‌علیه‌وآله) را گردآوری کرده است؛ سخنانی نورانی، آموزنده و سرشار از حکمت که چراغ راه زندگی فردی و اجتماعی انسان‌هاست. پیامبر اکرم (ص) با کلامی ساده اما عمیق، مفاهیم بزرگی چون اخلاق نیکو، گذشت، صداقت، توکل، انصاف، علم و محبت را به بشر آموخت و سنتی ماندگار از مهربانی و عقلانیت را پایه‌گذاری کرد. اگر به‌دنبال سخنانی از پیامبر اسلام هستید که هم زندگی‌ساز و هم دل‌نشین باشند، این مجموعه می‌تواند راهنمایی روشن در مسیر انسان‌ساز دین و معنویت باشد.

احادیث پیامبر (ص)

کما لا یحِلُّ لِغَریمِک أن یمطُلَک وهُو مُوسِرٌ، فکذلک لا یحِلُّ لک أن تُعسِرَهُ إذا عَلِمتَ أ نّهُ مُعسِرٌ.
پیامبر خدا(ص): همچنان که بدهکار تو، اگر توانگر باشد، روا نیست در پرداخت بدهی اش به تو تعلّل ورزد، بر تو نیز روا نیست که اگر بدانی تنگ دست است، او را تحت فشار قرار دهی.

لَعنَ اللّهُ الخَمرَ، وعاصِرَها، وغارِسَها، وشارِبَها، وساقِیها، وبائعَها، ومُشْتَرِیها، وآکلَ ثَمَنِها، وحامِلَها، والمَحْمولَةَ إلَیهِ.
پیامبر خدا(ص): خداوند، شراب و شرابگیر و آن را که درختی برای تهیه شراب بکارد و شرابخوار و ساقی شراب و شراب فروش و خریدار شراب و کسی که پول شراب فروشی را بخورد و کسی که آن را حمل کند و کسی را که شراب برایش حمل شود، لعنت کرده است.

ما وَرَّثَ والِدٌ وَلَدَهُ أفضَلَ مِن أدَبٍ.
پیامبر خدا(ص): هیچ پدری، میراثی برتر از ادب به فرزندش نداده است.

إنَّ المُؤمِنَ یأخُذُ بِأَدَبِ اللّهِ عز و جل؛ إذا وَسَّعَ عَلَیهِ اتَّسَعَ، وإذا أمسَک عَلَیهِ أمسَک.
پیامبر خدا(ص): همانا مؤمن، به ادب خداوند عز و جل رفتار می کند؛ هر گاه خدا به [زندگی ]او گشایش بدهد، او گشاده دستی می کند، و هر گاه بر او تنگ بگیرد، او نیز دست نگه می دارد.

أعدَلُ النّاسِ مَن رَضِی لِلنّاسِ ما یرضی لِنَفسِهِ، وکرِهَ لَهُم ما یکرَهُ لِنَفسِهِ.
پیامبر خدا(ص): عادل ترینِ مردم، کسی است که برای مردم، آن چیزی را می پسندد که برای خود می پسندد، و برای آنها خوش ندارد، آنچه را برای خود خوش ندارد.

لا إیمانَ لِمَن لا أمانةَ لَهُ.
پیامبر خدا(ص): کسی که امانت دار نیست، ایمان ندارد.

أحْسِنْ إلی مَن أساءَ إلَیک.
پیامبر خدا(ص): به کسی که در حقّ تو بدی کرده است، خوبی کن.

اِرحَمُوا عَزیزا ذَلَّ، وغَنِیا افتَقَرَ.
پیامبر خدا(ص): به عزیزی که خوار شده و توانگری که تهی دست شده است، رحم کنید.

أکیسُ الکیسِینَ مَن حاسَبَ نَفْسَهُ وعَمِلَ لِما بَعدَ المَوتِ.
پیامبر خدا(ص): زیرک ترینِ زیرکان، کسی است که از نفْس خویش حساب بکشد و برای بعد از مرگ کار کند.

مَن بَهَتَ مؤمنا أو مؤمنةً أو قالَ فیهِ ما لیسَ فیهِ أقامَهُ اللّهُ یومَ القیامةِ علی تَلٍّ مِن نارٍ حتّی یخرُجَ مِمّا قالَهُ فیهِ.
پیامبر خدا(ص): هر کس به مرد یا زن مؤمنی، تهمت بزند یا درباره او چیزی بگوید که از آن مبرّاست، خداوند در روز رستاخیز، وی را بر تلّی از آتش نگه می دارد، تا این که از [کیفرِ] آنچه درباره او گفته است، خارج شود.

مَثَلُ الّذی یتَعلَّمُ فی صِغَرِهِ کالنَّقشِ فی الحَجَرِ، ومَثَلُ الّذی یتَعلَّمُ فی کبَرِهِ کالّذی یکتُبُ علَی الماءِ.
پیامبر خدا(ص): حکایتِ آموختن علم در خردسالی، همچون نقشی است که روی سنگْ کنده می شود و حکایتِ کسی که در بزرگ سالی علم می آموزد، همچون کسی است که روی آب می نویسد.

حُسنُ البِشْرِ یذهَبُ بالسَّخیمَةِ.
پیامبر خدا(ص): خوش رویی، کینه را می بَرد.

مطلب مشابه: اشعار عارفانه برای خدا { مناجات عاشقانه و نیایش‌های شاعرانه}

سخنان زیبا از رسول خدا (ع)

لا تُحَقِّرَنَّ أحَدا مِنَ المُسلِمینَ، فَإِنَّ صَغیرَهُم عِندَ اللّهِ کبیرٌ.
پیامبر خدا(ص): هرگز هیچ یک از مسلمانان را کوچک مشمار؛ زیرا کوچک آنان نیز، در نزد خداوند، بزرگ است.

مَن أکلَ لُقْمَةً مِن حَرامٍ لَم تُقْبَلْ لَهُ صلاةٌ أرْبَعینَ لَیلةً.
پیامبر خدا(ص): هر کس یک لقمه حرام بخورد، تا چهل شب، نمازی از او پذیرفته نمی شود.

طوبی لِمَن مَنَعَهُ عَیبُهُ عَن عُیوبِ المُؤمِنینَ مِن إخوانِهِ.
پیامبر خدا(ص): خوشا به حال آن که عیب خودش، او را از پرداختن به عیب های برادران مؤمنش باز دارد!

مَن سَتَرَ عَلی مُؤمِنٍ فاحِشَةً فکأنَّما أحیا مَوؤودَةً.
پیامبر خدا(ص): هر کس زشتکاری مؤمنی را بپوشاند، چنان است که دختر زنده به گور شده ای را نجات داده باشد.

إنّ التَّواضُعَ یزیدُ صاحِبَهُ رِفعَةً، فتَواضَعُوا یرفَعْکمُ اللّهُ.
پیامبر خدا(ص): همانا فروتنی، بر بلندمرتبگی (رفعتِ) صاحب خود می افزاید. پس فروتن باشید تا خداوند، شما را مرتبه بلند بخشد.

مَن عَیرَ أخاهُ بِذَنبٍ قَد تابَ مِنهُ لَم یمُتْ حَتّی یعمَلَهُ.
پیامبر خدا(ص): هر کس برادر خود را برای گناهی که از آن توبه کرده است، سرزنش کند، نمی میرد تا خود، آن گناه را مرتکب شود.

مَن رَدَّ عَن عِرْضِ أخِیهِ المُسْلِمِ وَجَبَتْ لَهُ الجَنَّةُ اَلْبَتَّةَ.
هرکس آبروی برادر مسلمانش را حفظ کند، بدون تردید بهشت بر او واجب شود.)

مَن آذی والِدَیهِ فَقَد آذانی، ومَن آذانی فَقَد آذَی اللّهَ، ومَن آذَی اللّهَ فَهُوَ مَلعونٌ.
پیامبر خدا(ص): هر کس پدر و مادرش را بیازارد، مرا آزار داده است و هر کس مرا آزار دهد، خدا را آزار داده است و هر کس خدا را آزار دهد، ملعون است.

رُبَّ شَهوَةِ ساعَةٍ تُورِثُ حُزنا طَویلاً.
پیامبر خدا(ص): چه بسیار شهوتی که ساعتی بیش نپاید؛ امّا اندوهی طولانی در پی آرَد.

دَخَلَ رجُلٌ الجَنَّةَ فرَأی مَکتوبا علی بابِها: الصَّدقَةُ بعَشرِ أمثالِها، والقَرضُ بثَمانیةَ عَشَرَ.
پیامبر خدا(ص): مردی وارد بهشت شد. دید که بر درِ آن، نوشته است: «[ثواب] صدقه، ده برابرِ آن است و [ثواب] قرض دادن، هجده برابر».

أیُّمَا امْرِئٍ وَلِیَ مِنْ أمْرِ المُسْلِمِینَ وَلَمْ یَحُطْهُم بِما یَحُوطُ بِهِ نَفْسَهُ لَمْ یَرَحْ رائِحَةَ الجَنَّةِ.
هر کس بخشی از کار مسلمانان را بر عهده گیرد و در کار آن‌ها مانند کار خود دلسوزی نکند، بوی بهشت را استشمام نخواهد کرد.)

أیمَا امرَأَةٍ آذَت زَوجَها بِلِسانِها لَم یقبَلِ اللّهُ عز و جل مِنها صَرفا ولا عَدلاً ولا حَسَنَةً مِن عَمَلِها حَتّی تُرضِیهُ؛ وإن صامَت نَهارَها وقامَت لَیلَها وأعتَقَتِ الرِّقابَ وحَمَلَت عَلی جِیادِ الخَیلِ فی سَبیلِ اللّهِ، وکانَت فی أوَّلِ مَن یرِدُ النّارَ، وکذلِک الرَّجُلُ إذا کانَ لَها ظالِما.
پیامبر خدا(ص): هر زنی که با زبان خود، شوهرش را آزار دهد، خداوند عز و جل از او هیچ توبه و فِدْیه ای و هیچ عمل نیکی را نمی پذیرد تا آن گاه که شوهرش را راضی کند، گرچه روزها را روزه بگیرد و شب ها را عبادت کند و بنده ها آزاد کند و اسبان تیز تک [برای جهاد]، در راه خدا تجهیز کند. او جزو نخستین کسانی است که به آتش در می آیند. همچنین است مرد، اگر به زنش ستم کند.

مطلب مشابه: احادیث گوهربار امام محمد تقی (ع) / حدیث هایی در باب زندگی و آخرت

پند های آموزنده ی حضرت محمد (ع)

صَلاةُ الرَّجُلِ فِی جَمَاعَةٍ خَیْرٌ مِنْ صَلاتِهِ فِی بَیْتِهِ أرْبَعِینَ سَنَةً.
یک نماز جماعت بهتر از چهل سال نماز فُرادیٰ در خانه است.)

المؤمن الذی یخالط الناس ویصبر علی اذاهم أعظم اجرا من المؤمن الذی لا یخالط الناس ولا یصبر علی اذاهم
مؤمنی که با مردم معاشرت کند و بر آزارشان صبر کند، از مؤمنی که با مردم نمی‌جوشد و آزارشان را تحمل نمی‌کند، برتر است.)

طوبی لِمَن صَلُحَت سَریرَتُهُ، وحَسُنَت عَلانِیتُهُ، وعَزَلَ عَنِ النّاسِ شَرَّهُ.
پیامبر خدا(ص): خوشا به حال کسی که باطنش صالح و ظاهرش نیکو باشد و شرّ خود را از مردم بر کنار دارد !

لا تَأمُر بِالمَعروفِ ولا تَنهَ عَنِ المُنکرِ حَتّی تَکونَ عالِما، وتَعلَمَ ما تَأمُرُ.
پیامبر خدا(ص): امر به معروف و نهی از منکر مکن، مگر آن که عالم باشی و بدانی که به چه، امر می کنی.

ما أصابَ المؤمنَ مِن نَصَبٍ ولا وَصَبٍ ولا حَزَنٍ حتّی الهَمُّ یهِمُّهُ إلّا کفَّرَ اللّهُ بهِ عَنهُ مِن سیئاتِهِ.
پیامبر خدا(ص): هیچ رنج و درد و اندوه و حتّی نگرانی خاطری به مؤمن نمی رسد، جز این که خداوند، بِدان، گناهانش را می زداید.

أشجَعُ النّاسِ مَن غَلَبَ هَواهُ.
پیامبر خدا(ص): شجاع ترینِ مردم، کسی است که بر هوس خود چیره آید.

مَنْ سَعیٰ لِمَرِیضٍ فِی حَاجَةٍ ـ قَضَاهَا أوْ لَمْ یَقْضِهَاـ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِهِ کَیَوْمٍ وَلَدَتْهُ أُمُّهُ.
هر کس برای نیاز بیماری بکوشد ـ چه آن را برآورده سازد، چه نسازد ـ مانند روزی که از مادرش زاده شده، از گناهانش پاک می‌شود.)

مَن واسَی الفَقیرَ مِن مالِهِ، وأنصَفَ النّاسَ مِن نَفسِهِ، فَذلِک المُؤمِنُ حَقّا.
پیامبر خدا(ص): هر کس فقیر را در مال خود شریک گرداند و با مردم به انصاف رفتار کند، او مؤمن حقیقی است.

مَنْ لَمْ یَصْبِرْ عَلیَ ذُلِّ التَّعَلُّمِ ساعَةً، بَقِیَ فی ذُلِّ الْجَهْلِ أبَداً.
آنکه ساعتی خواری فراگرفتن علم را تحمّل نکند، برای همیشه در خواری نادانی خواهد ماند.)

النظرة سهمٌ من سهام إبلیسَ مسمومة من ترک‌ها من خوف اللهِ جلَّ وعزَّ أثابه الله إیماناً یجد حلاوته فی قلبه
یعنی نگاه به نامحرم تیری از تیر‌های زهرآگین شیطان است، هر کس به پاس حرمت الهی آن را ترک کند، خدا ایمانی به او می‌دهد که شیرینی آن را در دل احساس می‌نماید)

مطلب مشابه: متن درباره امام رضا (ع) / 30 جمله و شعر احساسی برای امام هشتم